اولویت بندی عوامل توانمندساز چابکی سازمانی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی شهر یزد

چابکی وسیله­ای رقابتی برای همه سازمانهاست که امروزه، در محیط نامطمئن و در حال تغییر مطرح است. بسیاری از سازمانها در محیط رقابتی کنونی نیازمند برنامه­ریزی راهبردی برای رسیدن به چابکی هستند. در این خصوص، برای اجرای چابکی در سازمانها شناسایی عوامل توانمندساز چابکی سازمانی ضروری است، زیرا شناخت این عوامل می­تواند به سازمانها در طراحی، برنامه­ریزی و اجرای چابکی یاری دهد؛ اما این عوامل اولویت یکسانی ندارند، مستقل از هم نیستند و وابستگیهای درونی دارند. از طرفی، دانشگاهها نیز به­عنوان یکی از سازمانهای دانش­محور نیازمند چابکی هستند. بنابراین، هدف این پژوهش شناسایی و اولویت­بندی عوامل توانمندساز ساختاری چابکی سازمانی در دانشگاهها با استفاده از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری بود. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و ابزار جمع­آوری اطلاعات پرسشنامه بود. جامعه آماری از دو بخش تشکیل شد. در بخش اول، به­منظور شناسایی عوامل توانمندساز ساختاری چابکی سازمانی در دانشگاهها بر اساس منطق مدلهای تحلیل عاملی، نمونه 283 نفری از رئیسان، معاونان، مدیران گروهها و اعضای هیئت­علمی و مربیان دانشگاهها و مراکز آموزش­عالی شهر یزد به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب، بررسی و تجزیه و تحلیل شد. در بخش دوم، به­منظور سطح­بندی و اولویت­بندی عوامل کلیدی شناسایی شده، از دیدگاه 10 نفر از استادان دانشگاه که بر موضوع تحقیق تسلط علمی و عملی داشتند، بهره گرفته شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که هفت عامل فرهنگ، تشکیل سازمان دانش­محور، نیروی کار چابک، بهبود مستمر، شراکت و همکاری جمعی، فناوری اطلاعات و ساختار سازمانی به­عنوان عوامل کلیدی توانمندساز ساختاری چابکی سازمانی در دانشگاهها به­شمار می­روند. همچنین، نتایج مدلسازی ساختاری تفسیری نشان داد که عامل تشکیل سازمان دانش­محور بالاترین قدرت نفوذ و کمترین وابستگی را در بین شش عامل کلیدی دیگر دارد.